Servikal disk hernisi, boyun bölgesinde yer alan intervertebral disklerden bir veya daha fazlasının omurilik kanalına veya sinir köklerine doğru fıtıklaşması sonucu meydana gelir. Bu rahatsızlık, sıklıkla boyun omurgasının alt kısımlarında görülür.
Servikal disk hernisi, boyun, omuz ve kolda ağrı, uyuşukluk, karıncalanma, yanma ve güç kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu durum, radikülopati olarak adlandırılır. Ağrının yayılma paterni, sıkışmış sinir kökünün koldaki seyrine paraleldir. Eğer servikal disk omuriliği sıkıştırıyorsa, yürüme zorlukları, spastisite ve bağırsak/mesane sorunları gibi ciddi problemler de ortaya çıkabilir. Bu durum, miyelopati olarak adlandırılır.
Boyun fıtığı tanısı için detaylı bir nörolojik muayene, görüntüleme çalışmaları ve nörofizyolojik testler yapılır. Muayenede kas grupları ayrı ayrı değerlendirilir, kuvvet kaybı araştırılır. Aynı zamanda eşlik eden duyu kaybı, anormal refleksler gibi unsurlar da değerlendirilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MR), omurga/omurilik çevresindeki anatomiyi ve yumuşak dokuları görüntülemenin en etkili yoludur. Fıtıklaşmış diskler MR görüntülemesi ile tespit edilir ve gerektiğinde bilgisayarlı tomografi (BT) ve direk röntgenlerle de desteklenir. Eğer hastanın MR çekilmesi mümkün değilse (örneğin uyumsuz kalp pili veya implant varlığı gibi), BT taraması düşünülebilir.
Servikal disk hernisi tedavisinde ilk aşama genellikle konservatif yaklaşımdır. Ağrı kesiciler ve kas gevşeticilerle istirahat önerilir. Bu tedavilerin yaklaşık %80’i hastaların iyileşmesini sağlar. Fizik tedavi de boyun fıtığı tedavisinde kullanılan bir diğer yöntemdir. Traksiyon, ultrason terapisi ve elektriksel kas stimülasyonu gibi yöntemlerle rahatlama amaçlanır. Epidural enjeksiyon, fıtık bölgesine steroid ve lokal anestezik kombinasyonunun spinal iğne ile verilmesi işlemidir. Bu işlem, beyin ve sinir cerrahları veya algologlar tarafından gerçekleştirilir. Eğer hastanın nörolojik kaybı varsa, semptomlar konservatif tedaviye yanıt vermiyorsa veya miyelopati gibi durumlar varsa cerrahi gerekebilir.
Servikal disk hernisi için en yaygın yapılan ameliyat, anterior servikal mikrodiskektomi ve füzyon olarak bilinir. Bu prosedürde, boyunun ön kısmına küçük bir kesik yapılır ve omurganın ön yüzüne ulaşılır. Görüntüleme eşliğinde fıtık bölgesi tespit edilir, fıtık çıkarılır ve omurilik ile sinir köklerine baskı azaltılır. Çıkarılan diskin yerine “cage” adı verilen kafes veya kemik konulur. Son yıllarda, servikal disk hastalığının tedavisinde yapay diskler (protez) kullanımı da artmıştır. Bu protezler, ameliyat edilen disk aralığına yerleştirilir ve omurganın normal hareketini korumayı amaçlar. Ayrıca, boyun fıtığının arkadan yaklaşımı (posterior servikal diskektomi) seçilmiş vakalarda kullanılabilir. Eğer fıtık, sinir kökünün omurilik kanalını terk etmeye başladığı kanala (foramen) girdiyse, arkadan yaklaşım düşünülebilir.